De herstelvisie binnen Housing First houdt in dat ondersteuning altijd de nadruk legt op het feit dat een deelnemer kan kiezen voor een betere toekomst en op deze manier 'zichzelf herstelt'.
We zien herstel als het proces waarin mensen kunnen leven, werken, leren en volledig participeren in hun gemeenschap. Het herstelproces is uniek en persoonlijk. Dat vraagt om flexibele ondersteuning die niet probeert het leven van deelnemers te beheersen, maar die helpt om het leven te verbeteren.
Herstel als breed begrip
Herstel behelst het algehele welzijn van een mens. Het gaat om het creëren van een veilig en bevredigend leven. Dat gaat verder en is ambitieuzer dan het reguleren van drugs- of alcoholgebruik of het ondersteunen van behandeling. Het kan gaan om het bevorderen van fysieke en psychische gezondheid. Bijvoorbeeld door behandeling voor geestelijke of andere gezondheidsproblemen actief aan te moedigen.Of door aan de slag te gaan met harm reduction voor wat betreft drugs- of alcoholgebruik. Daarnaast kan ook sociale integratie gestimuleerd worden. Zo kan de sociale ondersteuning door bijvoorbeeld een partner, familie of vrienden opgebouwd of versterkt worden. Ook kan er aandacht zijn voor het vinden van een vrijetijdsbesteding of opleiding, zodat iemand zijn of haar tijd nuttig kan besteden.
Herstel is een proces van vallen en opstaan. Waarbij succesvolle ervaringen en gevoelens van pijn en frustratie elkaar afwisselen. Herstel betekent niet dat deelnemers geen problemen, symptonen of moeilijkheden meer ervaren. Herstel betekent ook niet dat zij niet langer zorg of medicatie gebruiken of in staat zijn om volledig zelfstandig te leven.
Mihai: "Als verslaafde ben je alleen, nu heb ik lol in het leven en plezier. Waarom zou ik weer ziek zijn en die rommel zoeken? Ik sta niet meer alleen in het leven. Eindelijk na 48 jaar verblijf ik op een plek waarvan ik kan zeggen: dit is mijn thuis."
Bevorderen van herstel
Belangrijk is dat we datgene wat iemand zelf wil bereiken altijd voorop stellen. Het begeleidingsplan van een deelnemer is niet gebaseerd op de beoordelingen van hun behoeften door een professional, maar op de doelen van de deelnemer zelf. Als we iemand begeleiden zetten we daarmee soms onze eigen ideëen van wat goed voor iemand is opzij. We hechten veel waarde aan goed en echt naar iemand luisteren. Zodat we zijn of haar situatie kunnen begrijpen en keuzes kunnen respecteren.
Deze aanpak helpt deelnemers om gemotiveerd te blijven en een vertrouwensband op te bouwen met een begeleider Vertrouwen in de begeleider zorgt ervoor dat de deelnemer ruimte voelt om eerlijk en open te spreken over symptomen of middelengebruik. Zonder dat er angst bestaat om de huisvesting te verliezen. We vermijden om die reden te allen tijden hiërarchische machtsverhoudingen.
Housing First-professionals en ervarignsdeskundigen
Het succes van de ondersteuning is afhankelijk van de op herstel gerichte werkrelatie tussen begeleiders en deelnemers. Dat vraagt ook iets van onze professionals. Onze begeleiders hebben een positieve instelling en echte betrokkenheid. Het oprechte geloof dat er voor ieder mens potentieel bestaat om te herstellen is een cruciaal voor het succes van onze ondersteuning. Door hoop uit te stralen kunnen we deelnemers inspireren en motiveren om stappen te zetten en te geloven in een betere toekomst. Ervaringsdeskundige teamleaden zijn hierbij van grote toegevoegde waarde; omdat zij als levend bewijs fungeren dat ontwikkeling realiseerbaar is.
LIMOR heeft het initatief genomen om de Housing First Gids naar de Nederlandse context te vertalen. De gids is tot stand gekomen met ondersteuning van het ministerie van VWS, Federatie Opvang en The Housing First Europe Hub. De gids geeft een introductie tot Housing First, een beschrijving van de kernprincipes en beschrijft daarnaast hoe ondersteuning en huisvesting gerealiseerd kunnen worden.
